Wysokie podwyżki składek członkowskich od 2025 r. i nowy Kodeks etyki zawodowej – to najbardziej istotne dla członków punkty XXIII Krajowego Zjazdu sprawozdawczego PIIB. Odbył się on w dniach 14-15 czerwca 2024 r. W obradach udział wzięło 190 na 207 uprawnionych delegatów, w tym wszyscy z Podlaskiej OIIB, których nasza Izba ze względu na swoją niewielką liczebność posiada siedmiu.
Oprócz stałych punktów jak: zatwierdzenie sprawozdań krajowych organów PIIB i udzielenia absolutorium Krajowej Radzie za rok 2023, odbyły się również wybory uzupełniające w składzie Krajowego Sądu Dyscyplinarnego PIIB. Dokonano także zmiany w statucie polegającej na umożliwieniu zwołania i odbycia krajowych i okręgowych zjazdów sprawozdawczych z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających bezpośrednie porozumiewanie się na odległość. Jednak zjazdy wyborcze nadal będą się odbywały wyłącznie w tradycyjnej formie stacjonarnej.
Największe jednak emocje budziły punkty porządku obrad, które dotyczyły przyjęcia nowego Kodeksu etyki zawodowej członków PIIB, a także zmiany w Zasadach gospodarki finansowej PIIB.
Zmiana zasad gospodarki finansowej
W ramach tego punktu delegaci Podlaskiej OIIB zainicjowali dyskusję na temat zmniejszenia uchwalonej przez poprzedni Zjazd w 2023 r. podwyżki składek członkowskich, jakie mają nastąpić od początku 2025 r. Zarówno skala, jak i przyczyny tak znaczącej podwyżki nie zostały ani na Zjeździe w 2023 r., ani przez miniony rok, w wiarygodny sposób uzasadnione. Jednocześnie dynamiczny wzrost wysokości „przeciętnego wynagrodzenia krajowego w sektorze przedsiębiorstw bez nagród z zysku w trzecim kwartale ubiegłego roku” – który będzie podstawą naliczania składek od przyszłego roku spowodował, że w przyszłym roku składki wzrosną o kolejne ok. 47% w stosunku do roku bieżącego.
Realizując stanowisko Rady Podlaskiej OIIB, delegat Andrzej Falkowski złożył wniosek o obniżenie procentowych wskaźników, które będą od 2025 r. wskazywały jaka będzie wysokość składki członkowskiej. Zaproponował, aby wskaźniki te zostały przywiązane do poziomu wysokości składek jakie miały miejsce już w 2023 r. Wówczas to po 10 latach stałej składki wzrosły one o 34% i obecnie nie ma potrzeby, aby ta podwyżka była jeszcze większa, gdyż samo przywiązanie do „średniej krajowej” siłą rzeczy będzie powodowało coroczną podwyżkę – z reguły wyższą niż inflacja. Brak skonkretyzowanego planu na wydatkowanie tak potężnych dodatkowych środków w budżetach izb, a także duże zapasy finansowe, które już dzisiaj są zgromadzone na kontach wielu izb, mogą skutkować nieefektywnym wykorzystywaniem pieniędzy członkowskich.
Większość delegatów zdecydowała jednak, że skala podwyżek pozostanie na przyjętym w 2023 r. poziomie. Dotyczyć one będą nie tylko składek członkowskich, ale również m.in. takich opłat jak:
- opłata administracyjna za ponowny wpis do izby (po okresie zawieszenia lub skreśleniu) – ok. 380 zł zamiast obecnych 100 zł,
- opłata za nadanie tytułu rzeczoznawcy budowlanego – ok. 3.300 zł zamiast obecnych 1.200 zł
Oprócz podwyżki na starcie nowego systemu opłat, wartości te dodatkowo będą corocznie waloryzowane w oparciu o wskaźniki „przeciętnego wynagrodzenia” publikowane przez GUS.
Jednocześnie w uchwale z bieżącego Zjazdu wprowadzono możliwość zwolnienia część osób z opłaty administracyjnej, np. jeśli skreślenie lub zawieszenie nastąpiło w wyniku ciąży, czy długotrwałego zwolnienia lekarskiego.
Pełna treść uchwał w tej sprawie:
- z 2023 r. znajduje się tutaj: https://tiny.pl/djzq1 ,
- z 2024 r. (zmiany dotyczą kwestii formalnych) jest tutaj: https://tiny.pl/djzqj .
Nowy kodeks etyki
Zachęcamy do zapoznania się z zupełnie nowym dokumentem jakim jest „Kodeks etyki zawodowej Członków PIIB”. Dokument dostępny jest tutaj: https://tiny.pl/djzq4 . Zastąpił on dotychczasowy „Kodeks zasad etyki zawodowej członków PIIB” i obowiązuje wszystkich członków PIIB od dnia 14 czerwca 2024 r.
Należy pamiętać, że zgodnie z art. 41 pkt 2 ustawy o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa – członek izby jest obowiązany przestrzegać zasady etyki zawodowej. Za brak przestrzegania tego obowiązku może ponieść szereg konsekwencji, o których mowa w art. 54 ustawy – ze skreśleniem z listy członków izby włącznie.
Warto zauważyć, ze nowy Kodeks w Rozdziale 2 pkt 2 zawiera m.in. zakaz uchybiania godności samorządu zawodowego. Jest to dalece nieprecyzyjny zapis i raczej niespotykany w podobnych dokumentach innych zawodów zaufania publicznego, które ograniczają się do zakazu uchybiania godności wykonywanego zawodu, a nie instytucji samorządu zawodowego. Ze względu na charakter tego zapisu może on być wykorzystywany do próby ograniczania dopuszczalnej krytyki samorządu zawodowego.
Z kolei w Rozdziale 8 pkt 4 zakazuje się członkowi Izby prezentowania swojego stanowiska jako stanowiska PIIB lub OIIB oraz prowadzenia w imieniu PIIB aktywności medialnej bez upoważnienia odpowiednio: Prezesa PIIB lub Przewodniczącego Okręgowej Rady właściwej OIIB. Czytanie tego przepisu wprost prowadzi do wniosku, że chodzi o zakaz niedozwolonego podszywania się przez członka Izby pod przedstawicieli organów PIIB. Jednak w takiej sytuacji przepis ten byłby zbędny, gdyż już przepisy Kodeksu karnego zakazują takiego zachowania i przewidują za nie nawet karę pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Wobec powyższego powstaje wątpliwość czy skutkiem tego przepisu nie będzie wykorzystywanie go do ograniczania swobodnej aktywności medialnej członków izb, którzy nie pełnią funkcji w organach samorządu. Np. projektant lub kierownik budowy nie mógłby – bez zgody Prezesa – napisać artykułu lub udzielić wywiadu jako członek PIIB, w którym dzieliłby się swoimi doświadczeniami zawodowymi, czy choćby chciał skorzystać z prawa dopuszczalnej krytyki samorządu zawodowego.
Wszystkie uchwały podjęte na Krajowym Zjeździe PIIB znajdują się tutaj: https://tiny.pl/djzxq .
