Często mamy wątpliwości co w praktyce oznaczają rzędne jakie widzimy na mapie zasadniczej lub mapie do celów projektowych. Opisują one nie tylko teren, ale także urządzenia techniczne podziemne i naziemne. Znaczenie tych rzędnych, szczególnie podziemnych, często jest nieoczywiste.
Otóż powinny one odpowiadać wymaganiom określonym w § 19 rozporządzenia w sprawie standardów geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych. Przepis ten dokonuje podziału pomiarów wysokościowych rzędnych na naziemne i podziemne.
Jeśli chodzi o naziemne, to przedmiotem pomiarów są:
1) przekroje poprzeczne ulic i dróg urządzonych;
2) elementy naziemne podziemnego uzbrojenia terenu.
W przypadku natomiast podziemnych pomiar wysokościowy obejmuje:
1) dna studzienek i komór kanalizacyjnych;
2) dna wlotów i wylotów przewodów kanalizacyjnych;
3) osie pozostałych przewodów rurowych niewymienionych w pkt 1 i 2, a także górne powierzchnie rur ochronnych lub obudów ochronnych tych przewodów;
4) górne krawędzie powłok kabli lub wierzchy rur ochronnych tych kabli;
5) górne powierzchnie i dna kanałów, komór i studni sieci uzbrojenia terenu innych niż kanalizacyjne;
6) załamania pionowe i poziome osi przewodów sieci uzbrojenia terenu, a także górnych powierzchni rur ochronnych lub obudów ochronnych tych przewodów.
Podsumowując – w przypadku kanalizacji rzędne te powinny oznaczać dno studzienek czy przewodów. Z kolei w przypadku kabli górną powierzchnię ich powłoki. Natomiast w przypadku pozostałego uzbrojenia osie tych rurociągów. Natomiast gdy mamy do czynienia z rurami osłonowymi, to rzędna powinna określać ich górną powierzchnię.
W praktyce jednak musimy mieć świadomość, że w trakcie pomiarów geodezyjnych może dochodzić do błędów. Chodzi nie tylko o błędy pomiarowe, ale też wynikające z niezachowania wymienionych zasad. Wartości te więc mimo wszystko powinniśmy traktować z rezerwą, szczególnie jeśli budzą nasze wątpliwości.